Wat is een personificatie?

Definitie van personificatie

Personificatie is een vorm van beeldspraak waarbij de dichter menselijke eigenschappen of menselijk gedrag toekent aan abstracte begrippen of levenloze objecten.

Toelichting op definitie van personificatie

Wat een personificatie is, kunnen wij wellicht het beste uitleggen aan de hand van twee voorbeelden.

Eerste voorbeeld van personificatie

In het volgende gedicht kent dichter Gökhan Aksoy menselijke eigenschappen toe aan een waterpartij dat is gelegen in het westelijk deel van Amsterdam. De versregels waar Gökhan Aksoy personificatie toepast, hebben wij vet gemaakt.

Sloterplas

Jij bent te mooi om je een plas te noemen
In jou zie ik het verborgene,
De westelijke tuinsteden zijn je dankbaar
Liefst zouden 136 000 mensen voor je buigen

Nog altijd trakteer je vrouwen, mannen,
jongens en meisjes op een ronde
Elk jaar verwelkom je weer nieuwe nesten
voor Nijleenden
Elk jaar nemen wij zelfs een frisse duik in jou

In je diepe wateren plant ik een gedicht
Alleen maar één, alleen maar één
Zodat er iets voor de mensheid groeit
Jij bent het meer naast mij

Gökhan Aksoy

TIP: Dichten doe je zo
Wil jij leren goede gedichten te schrijven? Dan is Dichten doe je zo een absolute aanrader.

Trakteren en verwelkomen zijn typisch menselijke handelingen. Een levenloos iets als een partij water doet niet aan trakteren en verwelkomen. Dus door te zeggen dat de Sloterplas vrouwen, mannen, jongens en meisjes trakteert op een ronde, dicht Gökhan Aksoy menselijke eigenschappen toe aan een levenloos object. Hetzelfde doet hij, wanneer hij beweert dat de Sloterplas Nijleenden verwelkomt. Verwelkomen is immers ook een typisch menselijke handeling.

Met andere woorden, de dichter maakt hier gebruik van het stijlfiguur personificatie.

De vier ruiters van de Apocalyps — Een van de bekendste voorbeelden van het gebruik van personificatie in de wereldliteratuur vinden wij in het boek Openbaring in het Nieuwe Testament. De schrijver voert hier vier ruiters van de Apocalyps op: dood, honger, oorlog en de antichrist. De eerste drie ruiters zijn duidelijk vormen van personificatie. Hier zien wij de vier ruiters van de Apocalyps verbeeld in een schilderij van de Russische schilder Viktor Vasnetsov (1848 – 1926).

Tweede voorbeeld van personificatie

In het volgende sonnet stelt dichter P.C. Hooft de tijd voor als een snelle grijsaard.

Gezwinde grijsaard die op wakkere wieken staag,
De dunne lucht doorsnijdt, en zonder zeil te strijken,
Altijd vaart voor de wind, en ieder na laat kijken,
Doodsvijand van de rust, die woelt bij nacht bij daag;

Onachterhaalbare tijd, wiens hete honger graag
Verslokt, verslindt, verteert al wat er sterk mag lijken
En keert, en wendt, en stort staten en koninkrijken;
Voor iedereen te snel, hoe valt gij mij zo traag?

Mijn lief, sinds ik u mis, verdrijf ik met mishagen
De schoorvoetige tijd, en tob de lange dagen
Met arbeid avondwaards; uw afzijn valt te bang.

En mijn verlangen kan de tijdgod niet bewegen.
Maar 't schijnt verlangen daar zijn naam van heeft gekregen,
Dat ik de tijd, die ik verkorten wil, verlang.

P.C. Hooft (1581 - 1647)

Gebruik van personificatie

Waar Gökhan Aksoy personificatie gebruikt in zijn eerbetoon aan een zeer zichtbaar en concreet iets (een meer), daar gebruikt P.C. Hooft personificatie om een zeer abstract fenomeen (tijd) concreet en invoelbaar te maken. Dit laat zien dat een dichter het stijlfiguur personificatie voor verschillende doeleinden kan inzetten.

Gerelateerd:

AANMELDEN NIEUWSBRIEF